Okiem Samozwańczego Autorytetu: 17 mgnień zimy

Czy to był najbardziej turbulentny sezon zimowy w skokach w historii? Może nie, ale na pewno jeden z najbardziej poharatanych przez czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne. Spróbuję go jakoś podsumować. W siedemnastu punktach. Dlaczego siedemnastu? A dlaczego nie?

Balwanek Planica

Siedemnaście to tak samo dobra liczba jak każda inna. Wszystkich nietolerancyjnych hejterów uprasza się o niedyskryminowanie liczby "17". Doszukujących się tajemnych znaków i ukrytych znaczeń odsyłam do psychiatry. Look for the breadcrumbs gdzie indziej.  Ciekawskich pozostawię niezaspokojonych. Zapraszam na siedemnaście mgnień zimy. Takie retrospekcje à la wspominki w stylu strumienia świadomości z elementami suspensu. Ostrzegam, że desygnaty konotacyjne mogą być niejednoznaczne. 

Snežena kraljica

Tak naprawdę to dla polskich kibiców ten sezon zakończy się dopiero wtedy, gdy zostanie wybrany nowy trener kadry. Ale dla wszystkich innych już się skończył. Sezon taki sobie, ale przynajmniej zakończenie było zacne. Te konkursy oglądało się po prostu bardzo dobrze. Piękna pogoda zawsze dobrze nastraja. Zniesiono covidowe restrykcje i na skocznię wrócili kibice tworząc niezapomnianą, fantastyczną atmosferę. Atmosferę tym bardziej radosną, że Słoweńcy zgotowali swym fanom kupę radości.

Powiedzieć, że podopieczni Hrgoty mieli piorunującą końcówkę sezonu, to nic nie powiedzieć. To, co zrobili w piątek, to była duża sztuka. Jeszcze na półmetku pięciu zajmowało pięć pierwszych miejsc. Skończyło się na czterech, ale to i tak rekord. Przy okazji 356 punktów zdobytych w konkursie indywidualnym przez jeden kraj, to drugi najlepszy wynik w historii pucharu świata. Lepszy wykręcili tylko Japończycy w Sapporo 23.01.99. 401 punktów wtedy zdobytych może jeszcze długo pozostać niepobitym rekordem. W sobotę - zgodnie z przewidywaniami - wygrali drużynówkę. Jeśli szukać tam niespodzianek, to tylko takiej, że Norwegowie dość długo dotrzymywali im kroku. Ostatecznie w niedzielę tylko jeden z gospodarzy stanął na podium. Ale kolektywnie natłukli tyle punktów, że w Pucharze Narodów łyknęli nie tylko Norwegię, ale również Niemcy. I o mały figiel, a wyprzedziliby też Austriaków i w jeden weekend, przesuwając się z czwartego na pierwsze miejsce, zdobyliby trofeum. Planica 7? Czterech Słoweńców w czołowej piątce. Jedynym Słoweńcem, który nie cieszył się w Planicy na 100% był chyba tylko Timi Zajc. Skoczek, który wedle niektórych powinien był zdobyć złoto w Vikersund i był głównym (obok Krafta) bohaterem konkursów w Oberstdorfie, zajął w Planicy dwa razy czwarte miejsce. Nie udało mu się też wywalczyć Małej Krystzałowej Kuli za loty - tu ubiegł go Žiga Jelar. Ale Zajc i tak nie ma powodów by narzekać, bo to był  dla niego niezwykle udany sezon. Dwa drużynowe medale z Pekinu i dwa medale z Viekrsund - drużynowy i indywidualny. A na sam koniec sezonu i tak wygrał Planicę 7. Pal licho kasa, ale ta siedmiokilogramowa czekolada!

Obżarte jamniki

W Planicy, w cieniu rywalizacji najlepszych pod koniec sezonu skoczków, zakończył się wyścig o puchar świata. Miał być emocjonujący do samego końca. Emocje były jak przy myciu okien. Obaj pretendenci wyprztykali się z wszystkiego co najlepsze we wcześniejszych fazach sezonu. Miejsca Smoka w ostatnich sześciu konkursach sezonu: 6,7,10,6,5 i 8. Miejsca Szerszenia: 7,5,9,9,12 i 16. Może nie wyścig ślimaków, ale otyłych, przejedzonych jamników na krzywych łapkach, którym ktoś rzucił kawałek rozgotowanego serdelka. Jeśli ktokolwiek przed każdym z ostatnich konkursów dał się nabrać podgrzewającym temat dziennikarzom i komentatorom i rozbudzał w sobie nadzieje na jakieś emocje związane z rywalizacją, to te nadzieje bezlitośnie i okrutnie mordował bezduszny samuraj, niemal w każdym skoku dokładając kilka małych metrów Niemcowi. I powiększając swoją przewagą o kilka, kilkanaście punktów. Jakby nie oceniać formy Ryōyū w końcówce sezonu, to ta zima ugruntowała jego pozycję jako najwybitniejszego japońskiego skoczka w historii. Nie tylko jest jedynym przedstawicielem Kraju Kwitnącej Wiśni, który zdobył Puchar Świata. Teraz już ma dwa. W dodatku w tym sezonie okrasił swoja kolekcję dwoma olimpijskimi medalami - złotym i srebrnym. Wygrał też po raz drugi Turniej Czterech Skoczni. Z 27 zwycięstwami w pś przesunął się na ósme miejsce w klasyfikacji wszechczasów. Kozak. Geiger znów musiał uznać wyższość rywala. Dwa lata temu był to Kraft, teraz Kobayashi. Znowu sobie trochę poliderował, wygrał trochę konkursów, ale na tym najważniejszym podium nie mógł się wdrapać wyżej, niż na drugi stopień. Z Pekinu przywiózł dwa brązowe medale ze skoczni dużej - indywidualny i drużynowy. Z Vikersund - też tylko drużynowe srebro. W Raw Air też był drugi. I tyle. Takie skalpy na pewno nie zaspokajają jego ambicji. Na koniec dodajmy, że nudnawa końcówka nie powinna zepsuć ogólnego wrażenia. W ciągu sezonu główni rywale wyszarpywali sobie koszulkę lidera w sumie sześciokrotnie. Choć pewnie gdyby nie perypetie Smoka z dyskwalifikacją testem na covid w Finlandii, to kolorytu w tym wyścigu byłoby mniej.

Zjazd ze stromej górki

Brązowy medal Dawida Kubackiego, dwa podia Piotra Żyły i jedno Kamila Stocha. Zwycięstwa? Tylko w kwalifikacjach. Polska kadra zaliczyła ostry zjazd. W porównaniu z sezonem zeszłym, ale i ostatnimi pięcioma sezonami. W porównaniu z jesiennymi oczekiwaniami. W porównaniu z zapowiedziami. Przecież sztab już za chwilkę miał znaleźć receptę, już za chwilę miał wszystko połapać. Nic dziwnego, że skończyło się pożegnaniami. I powiedzmy sobie jasno. To, że Stoch i  Żyła skakali na takim poziomie, na jakim skakali, to i tak zasługuje na uznanie. PESEL nie kłamie. Wystarczy popatrzeć, gdzie są dziś skoczkowie z ich roczników. Albo niżej w klasyfikacji, albo dawno na emeryturze. Problem od lat pozostaje ten sam - brak zastępców. Od dawna jest tylko ta trójka - Stoch, Żyła Kubacki. Na krócej lub dłużej doskakiwali do przyzwoitego poziomu Kot, Hula, Stękała czy Wolny. Ale to zawsze były tylko chwile. Na drugiego Stocha to możemy poczekać sto lat. Bo to, że natychmiast po Małyszu trafił nam się skoczek równie wybitny to i tak nadmiar szczęścia. Ale drugich Żyłów i Kubackich to my powinniśmy już mieć dawno.

Tańce z belkami

Jedna z rzeczy, które sporo kibiców zapamięta z tego sezonu, to chwile, w których belki startowe na skoczniach przypominały windy w biurowcach na Wall Street. Większość ciska gromy na jury. No dobra, parę razy mogli dać sobie trochę na wstrzymanie. Ale czasem nie mieli wyboru. To, co się dzieje z belką, jest odbiciem tego, jak bardzo system skoczek-sprzęt jest dziś uzależniony on podmuchów powietrza. W tę stronę poszedł ten sport. Maksymalnie wykorzystać aerodynamikę. I łagodna zmiana podmuchu faktycznie decyduje o tym, że leci się poza HS, czy ląduje przed punktem K. Skoro FIS zdecydował się na dyskwalifikacje za bieliznę, która jest pod kombinezonem, to znaczy, że wyścig technologiczny naprawdę zaszedł bardzo daleko. Skoro robi się wielką wojnę o tak czy inaczej zmodyfikowane buty, to znaczy, że na tym jak skoczek układa się na nartach można ugrać naprawdę wiele. Albo równie wiele stracić.

Postrach skoczków, trenerów i krawców

Mika Jukkara. Przy nim wspomnienia skoczków i trenerów o Seppie Gratzerze przyjmą niedługo taką formę. Ale cóż ma Fin robić? Skoro wszyscy kombinują ze sprzętem jak mogą, to i roboty więcej. To, że facet nie jest odklejony od rzeczywistości, tylko doskonale się w niej odnajduje, poświadcza przykład Agi Baczkowskiej, która zresztą w sławetny olimpijski wieczór zawstydziła Fina. W Polsce został dla wielu kibiców wrogiem publicznym numer 2, zakazując siedmiomilowych butów. Kto został wrogiem publicznym numer 1, to też wszyscy pamiętają. Facet, któremu ci sami kibice trzy czy cztery lata wcześniej chcieli przyznawać honorowe obywatelstwo.

Kolekcjoner

Marius Lindvik. 24 lata. Mistrz Olimpijski z dużej skoczni, Mistrz Świata w Lotach. Drugi na Turnieju Czterech Skoczni, drugi w Planica 7, jako jedyny nawiązał tam walkę ze słoweńskimi latawcami. Rzutem na taśmę odebrał koledze z drużyny podium klasyfikacji generalnej. O całe 4 punkty. Rok temu stwierdził, że nie jest gotowy psychicznie na loty i odpuścił Planicę. A dziś jest mistrzem świata w lotach. Jak dla mnie to on jest drugim największym zwycięzcą tego sezonu.

Prawdziwego mężczyznę poznajemy po tym jak kończy (sezon)

Inny, wciąż jeszcze młody skoczek, który był bohaterem końcówki sezonu, to Žiga Jelar. Chłopak, który nie załapał się do kadry na mistrzostwa w lotach, dwa tygodnie później zdobył Małą Kryształową Kulę. To pokazuje fenomen nie tylko Jelara i fenomen skoków, ale też pokazuje jaką potęgą w lotach są Słoweńcy. Cóż to jednak było za zakończenie zimy dla Jelara. Sponiewierany przed sezonem przez covid, odpuścił sobie początek zimy, potem brylował w pucharze kontynentalnym i notował coraz lepsze wyniki w pucharze świata, by w finale przyćmić największe gwiazdy.

Postrach prawej bandy

Halvor Egner Granerud. Facet, który postanowił zawstydzić Dawida Kubackiego i pokazać mu, że można lądować znacznie bliżej prawej bandy, niż Polak. Gdyby stawiał sobie bardziej ambitne cele, to ten sezon mógł wyglądać dla niego inaczej. 10 razy stawał na podium, ale wygrał tylko dwa konkursy. Trzeci na TCS, korzystając z kontuzji Johanssona załapał się do drużyny która wywalczyła brąz na lotach. Ale na samym finiszu dał się zepchnąć Lindvikowi z trzeciego miejsca w wyścigu po Kryształową Kulę.

Kibice wracają na stadiony

Wszyscy mamy już po dziurki w nosie tej pandemii. Wirus robi się coraz mniej zjadliwy i powoli wracamy do normalności. Stadiony pod skoczniami znów gościły kibiców i oby kolejne zimy mogło tak być już wszędzie. Atmosfera, jaką fani stworzyli w Vikersund czy w Planicy była naprawdę świetna i przypomniała nam, że zarówno smutki jak i radości życia najlepiej jest dzielić z innymi. Ale lepiej dzielić radości, niż smutki. Najlepiej radości ze zwycięstw naszych rodaków.

Jak nie urok, to przemarsz wojsk

Niestety, jeszcze nie zdążyliśmy zapomnieć o pandemii, a do Europy, czyli głównego teatru rozgrywania skoków narciarskich, zawitała wojna. Putin stwierdził, że czas przestawić wajchę wojny hybrydowej i środek ciężkości przerzucić na tradycyjne działania konwencjonalne. I choć decydenci starali się początkowo tego uniknąć, presja opinii publicznej doprowadziła do wykluczenia ze skoków przedstawicieli kraju agresorów. Rosja od wielu lat rozbudowywała swoje wpływy w świecie sportu, ale przynajmniej na razie, wydaje się że Kreml otrzymał dotkliwy cios tam, gdzie go boli, czyli w dumę i prestiż. Jeśli o mnie chodzi, to skocznie w Niżnym Tagile czy Krasnej Polanie mogą przerobić na miejsca skoków na bungee, albo punkty widokowe. Dopóki ten raczej azjatycki, niż europejski geograficznie i mentalnie kraj się nie zdeputinizuje i nie ukorzy, dopóki nie porzuci drogi budowania sukcesów sportowych przy pomocy pieniędzy i sterydów, nie mam ochoty oglądać żadnych zawodów tam organizowanych. Nie mam ochoty oglądać ich przedstawicieli w żadnej dyscyplinie i konkurencji.

Nadwyrężony imidż

Niespecjalnie należy się dziwić, że ulegli wobec Rosji działacze federacji sportowych spotkali się z olbrzymią krytyką kibiców. Widoczki Klimowa pokazującego rosyjską flagę na rękawiczce w Lahti a potem z dumą wypinającego pierś na obrzydliwym militarnym capstrzyku w Moskwie na długo zapadną wszystkim w pamięć. Ale też w pamięć zapadną słowa i decyzje. FIS psuje sobie wizerunek. Niestety, oznacza to kłopoty nie tylko panów i pań z FIS, ale kłopoty dyscypliny, dla której zaglądamy na ten portal.

Kurczący się świat skoków

A przecież już wcześniej nie było lekko. Świat skoków wciąż się kurczy. Co z tego, że punkty zdobył İpcioğlu, skoro za chwilę z Pucharu Świata mogą zniknąć Czesi? Bądźmy szczerzy - skoki w Turcji to efemeryda. Komuś w końcu się to znudzi, zakręci kurek z pieniędzmi i pozostaną wspomnienia, jak po Bernacie Soli. Jeśli ktoś poważnie myśli o odbudowaniu tej dyscypliny, to w takich krajach jak Finlandia, Szwecja, Czechy, Słowacja, Stany Zjednoczone, Kanada, Włochy, Francja, Chiny, Rosja czy Ukraina muszą znaleźć się zawodnicy nie tylko regularnie punktujący, ale regularnie startujący w konkursach drużynowych a nawet czasami także odnoszący sukcesy - stający na podium, wygrywający konkursy. Zdążyliśmy się przyzwyczaić, że kwalifikacje nie są czasem potrzebne w Japonii. Ale w Niemczech? Nie chcę się do tego przyzwyczajać.

Chińskie Igrzyska

Mam bardzo ambiwalentne uczucia co do tej chińskiej Olimpiady. Część dziennikarzy która tam poleciała, powiedziała, że żadne skarby świata tam nie wrócą. Inni twierdzili, że na tak piękną skocznię, jak tą w Zhangjiakou są gotowi wrócić choćby przyszłej zimy. Fakt, że tak pięknej skoczni trochę żal nie wykorzystywać. Tym bardziej, że w porównaniu z bombardującymi osiedla mieszkaniowe i rozjeżdżającymi czołgami samochody osobowe Rosjanami, Chińczycy nagle zaczęli wyglądać na fajnych kolegów. Ujgurzy i Tybetańczycy pewnie się nie zgodzą. To może krakowskim targiem - zorganizujmy na zachętę kilka konkursów w Zhangjiakou, ale nie dawajmy już Chińczykom Igrzysk. Co w Pekinie Olimpiada, Putin kogoś wnet napada.

Fajne mistrzostwa, tylko skocznia zepsuta

Czempionat w Vikersund był w sumie całkiem emocjonującą imprezą. Odbywaną na "byłej największej skoczni świata". Szlag mnie trafia, że ktoś tego biednego mamuta tak okaleczył. W Planicy też nie padł ostatecznie rekord świata, ale jednak lata się tam teraz wyraźnie dalej. W dodatku mistrzostwa pozostawią po sobie jedną z tych kontrowersji, która po wielu latach będzie nadal rozpalała spory wśród różnych zapalonych fanów, geeków i miłośników toczenia sporów po prostu: czy to Zajc zasłużył na złoto bardziej niż Lindvik?

Ciche odejście

Czy ktoś jeszcze w ogóle pamięta, że w roku 2021 karierę zakończył Gregor Schlierenzauer? To było we wrześniu, więc trudno powiedzieć, że to jedno z pożegnań tego sezonu. Ale gdy kończył się poprzedni mogliśmy jeszcze mieć nadzieję, że nie tylko zobaczymy go jeszcze na skoczniach, ale że nawiąże do swoich najlepszych sezonów Szkoda, że tak wybitny skoczek podjął tę decyzję w takim momencie. Kto wie, co osiągnąłby Gregor, gdyby nie tamta kontuzja. Może usunąłby w cien Latającego Fina? Tak czy owak myślę, że jego rekordu 53 wygranych konkursów pucharowych może nie pobić nikt przez następne 30 lat. A może 50. Taki sportowiec zasługiwał na pożegnanie w Planicy z pompą i paradą - jak najwięksi.

Pożegnania w Planicy

W związku z tym najhuczniejsze odejścia w Planicy były udziałem Severina Freunda i Daiki Itō. Freund - trochę podobnie jak Schlierenzauer, tylko na mniejszą skalę, też wydaje się być skoczkiem nie do końca spełnionym. I jego karierę też zahamowała kontuzja. Pozostanie tym Niemcem, który siłą rozpędu w dość nieprzekonujący sposób zdobył jedną Kryształową Kulę tylko dlatego, że w skokach narciarskich nie ma "team orders". I jak to dobrze, że nie ma. Cóż to był za finał sezonu. A Severin? Ma Kulę, ma tytuły mistrzowskie i klasyczny i w lotach. Mistrzostwo olimpijskie w drużynie, 22 wygrane konkursy. Być może mógł zostać drugim Weißflogiem. Zapewnił sobie miejsce w historii niemieckich skoków na podobnej półce co Schmitt, Hannawald czy Thoma. Jeszcze w Oberstdorfie z kibicami pożegnał się  Richard Freitag. Kto jeszcze oprócz tych skoczków, znanych z Pucharu Świata, odstawił narty do kąta? Thomas Diethart, Anže Semenič, Stefan Huber, Viktor Polášek, Andreas Alamommo i Andreas Schuler.

Na kogo zwrócić swe oczy od początku przyszłego sezonu?

Załóżmy optymistycznie, że pandemia się skończy, wojna Putina nie skończy się atomową apokalipsą, nie nastąpi inwazja Marsjan i w Ziemię nie rypnie żadna asteroida. Innymi słowy - za niecałe osiem miesięcy zacznie się kolejny sezon zimowy w skokach. Pewnie bezpieczniej byłoby typować w listopadzie, albo chociaż na koniec Letniej Grand Prix, ale ja felietonów latem nie piszę i nie zamierzam zacząć. Kto dalej będzie rozdawał karty na skoczniach przyszłej zimy? Pierwsze dwa nazwiska, które od razu przychodzą mi do łowy  - Kraft i Kobayashi. To są kolesie, którzy na pewno potrafią utrzymywać się na szczycie przez kilka sezonów. I oni do swych bogatych kolekcji mogą dorzucić kolejne łupy. Oprócz nich - Marius Lindvik. Jeśli jakiś Norweg miałby znów zdobyć Puchar Świata - to on. Na pewno też będę zwracał baczną uwagę na Žigę Jelara. Na papierze wydaje się, że najlepszym Słoweńcem powinien być Zajc, ewentualnie Lanišek. Ale mi nos podpowiada Jelara. A serce?  Wiadomo, że biało-czerwonych. Miejmy nadzieję, że nowy trener tchnie w nich ducha nowego i nowe siły wleje. A ja już kończę lanie wody i przechodzę do tabelek.