Puchar Świata na zielonej skoczni. Wizjonerstwo czy deptanie tradycji?

- Problemem jest siła i moc futbolu - mówił w 2015 roku nieżyjący już prezydent Międzynarodowej Federacji Narciarskiej, Gian Franco Kasper, gdy zaczęła się dyskusja nad możliwym kolidowaniem piłkarskich mistrzostw świata z sezonem sportów zimowych. Decyzja FIFA przyznająca Katarowi prawa organizacji mundialu zmieni ostatecznie historię skoków narciarskich.

Skocznia w Wiśle-Malince

Hofer był na nie

Skoczkowie po raz pierwszy w ramach cyklu Pucharu Świata poruszać się będą po lodowej nawierzchni, ale lądować na igelicie. Do tych bezprecedensowych zawodów dojdzie już 5 listopada. Wszystkiemu "winne" Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej po raz pierwszy zaplanowane na listopad i grudzień, wobec czego FIS została zmuszona do podjęcia działań, które pozwoliłyby skokom narciarskim nie dać się całkowicie zepchnąć w cień medialnego zainteresowania. Być może jednak, gdyby stery światowych skoków dzierżył wciąż Walter Hofer, nie doszłoby do tak skrajnie rewolucyjnego posunięcia. Austriak, przynajmniej jeszcze kilka lat temu, wykazywał się dużym konserwatyzmem w tym zakresie, co podkreślał w rozmowie z naszym portalem.

- Pozwolenie na lądowanie na igelicie zimą stałoby w sprzeczności z filozofią, jaką kieruje się Międzynarodowa Federacja Narciarska. Skoki narciarskie to dyscyplina zimowa i FIS już jakiś czas temu jasno określiła, że konkursy będą przeprowadzane tylko i wyłącznie na śniegu - informował były dyrektor Pucharu Świata. - Jesteśmy technicznie bardzo dobrze i coraz lepiej przygotowani na tak trudne sytuacje. No i zimowa sceneria - czysty biały śnieg, błękitne niebo, niskie temperatury, piękna przyroda - są czynnikami, które sprawiają, że nasz sport jest tak fascynujący. Warto też pamiętać, że każdej zimy mamy zaplanowanych dużo, około trzydziestu konkursów. Nawet, jeśli kilka się nie odbędzie wciąż pozostaje ich na tyle, że można sprawiedliwie wyłonić zwycięzcę cyklu - dodawał.

- Boję się, że gdybyśmy na to pozwolili, to nikt nie starałby się nawet naśnieżać skoczni, tylko organizatorzy poszliby po linii najmniejszego oporu - wyjaśniał dyrektor Pucharu Świata w 2014 roku. - W tej chwili brak przygotowania skoczni może oznaczać wypadnięcie z kalendarza. A to nie jest takie bardzo trudne. Trzeba śnieg wcześniej zmagazynować, lub mieć trzy noce z przymrozkami, by naśnieżyć dużą skocznię. Tylko śnieg zapewnia, że sport zimowy jest sportem zimowym. Skakanie na igelicie jest innym skakaniem. 

Z lutego na listopad

Ale Hofer wypowiadając te słowa nie mógł wiedzieć o tym, co nastąpi jesienią 2022 roku. Inna sprawa, że pierwotny plan rozegrania futbolowych mistrzostw świata był dla Międzynarodowej Federacji Narciarskiej jeszcze bardziej problematyczny. W 2015 roku uznano, że najlepszym rozwiązaniem dla FIFA będzie przeprowadzenie mundialu w lutym 2022 roku, co z kolei kolidowałoby z inną wielką imprezą - Zimowymi Igrzyskami Olimpijskimi w Pekinie. 

- FIFA musi być elastyczna, to moja rada - mówił przedstawiciel MKOl i szef Olimpijskiej Rady Azji (OCA) Ahmad Al-Fahad Al-Sabah. - Igrzyska i mundial to dwie najlepsze i największe imprezy sportowe na świecie. Mam nadzieję, że przedstawiciele władz piłkarskich wezmą to pod uwagę i znajdą rozwiązanie, bez ingerencji w termin drugiej.

Żadnych złudzeń nie miał za to Gian Franco Kasper, ówczesny prezydent FIS. -  FIFA jeszcze nigdy nikogo nie słuchała. Futbol ma po prostu tak silną pozycję, że nie musi zwracać uwagi na inne dyscypliny - żalił się w medialnych rozmowach. - Napisałem list do Seppa Blattera, szefa FIFA. Użyłem dosyć ostrych słów. Jaka była reakcja? Zerowa. FIFA myśli, że są bogami i właśnie w ten sposób się też zachowują. Ich kompletnie nic nie interesuje. Ale to nie Blatter jest tutaj problemem, a moc i siła piłki nożnej. Trzeba tym ludziom uzmysłowić, że takim podejściem zabijają zimowy sport.

Rozwiązanie czwarte, czyli kompromis

Ostatecznie mundial zaplanowano na listopad i grudzień 2022, ale to prawdopodobnie nie troska o sporty zimowe i białe igrzyska była głównym i najważniejszym powodem takiej właśnie decyzji, a inne priorytety piłkarskiej centrali. Problem dla FIS pozostał. Sandro Pertile musiał znaleźć rozwiązanie i zdecydował się rozpocząć sezon zimowy jeszcze przed mundialem. - FIS mogła ten prolog zaproponować dalekiej Skandynawii lub Ameryce Płn. - mówił niedawno sekretarz generalny PZN Jan Winkiel w rozmowie ze Sport.tvp.pl. - Mogła też zrobić go na tymczasowej skoczni gdzieś wysoko na lodowcu, jak w Soelden. Ale federacja wie, że u nas na trybuny przyjdą kibice. I to jest kluczowe. Wobec ocieplenia klimatu narciarstwo ma wybór: albo wychodzić w coraz wyższe góry, albo bliżej biegunów Ziemi, albo skracać sezon i non stop martwić się o śnieg. Rozwiązanie czwarte to iść na kompromis. I te listopadowe zawody w Wiśle są właśnie takim rozwiązaniem.

Pozostaje pytanie, czy katarski mundial wywołał tę bezprecedensową sytuację, czy tylko ją przyspieszył. Ta druga opcja wydaje się dużo bliższa rzeczywistości. Ze słów Sandro Pertile, wypowiedzianych w rozmowie z naszym portalem zaraz po zakończeniu sezonu zimowego wynika, że listopadowe zawody w Wiśle wcale nie muszą być wyjątkiem, a mogą zacząć wyznaczać nowe trendy.- W kontekście przyszłości myślę bardziej o wykorzystaniu października i listopada, kiedy moglibyśmy skakać z lodowego rozbiegu i lądować na igelicie. To pomysł w kierunku bardziej zrównoważonego rozwoju naszego sportu. Wszyscy wiemy, że produkcja sztucznego śniegu wiąże się z dużymi kosztami dla organizatorów. To może być jakiś pomysł, by zaczynać sezon wcześniej, a nie kończyć go później - mówił nam włoski działacz.

"Przedłużenie LGP"

Oprócz licznych zalet tego rozwiązania wymienia się też jego wady. Największa to "sprzeniewierzenie się" tradycji. Patron skoczni, na której rozegrane zostaną historyczne zawody, Adam Małysz, do pomysłu FIS odnosi się z dużym sceptycyzmem. -  Chcą nawiązać do narciarstwa alpejskiego, gdzie początek sezonu odbywa się w październiku na lodowcu w Soelden, a potem jest przerwa do zimy. W skokach to nie do końca tak jest. Lądowanie na igelicie? To nie jest zima. To przeciągnięcie Letniego Grand Prix, a nie pierwszy konkurs sezonu zimowego - wyraża swoją opinię dyrektor-koordynator ds. skoków i kombinacji norweskiej w Polskim Związku Narciarskim. - Dla zawodnika różnica w odczuciach jest duża. Druga sprawa to długa przerwa. Inauguracja ma odbyć się w pierwszy weekend listopada, a następne konkursy mają mieć miejsce trzy tygodnie później, w ostatni weekend miesiąca. To sporo czasu.

Zdania środowiska narciarskiego i kibiców są mocno podzielone. Jedni widzą w tym posunięciu wizjonerstwo Pertile wobec nieubłaganych zmian klimatycznych, inni deptanie tradycji. Przypomnijmy jednak, że narciarscy konserwatyści na przestrzeni poprzednich dekad występowali z całą mocą przeciw lotom narciarskim, konkursom na igelicie, skokom kobiet czy stylowi V. Z dzisiejszej perspektywy można by ich określić mianem hamulcowych rozwoju skoków. Tak czy inaczej decyzja zapadła. Coś co jeszcze niedawno wydawało się całkowitą abstrakcją, faktycznie dojdzie do skutku. Nawet jeśli natura zrobi Wiśle wyjątkowego psikusa i sypnie śniegiem na początku listopada, zostanie on usunięty, a zawody będą rozegrane na sztucznej nawierzchni. Nie ma już odwrotu. Pozostaje się z tym tylko pogodzić.